Բլոգ

Տղամարդկանց մոտ տեստոստերոնը ամորձիների Լեյդիգի բջիջներում արտադրվող հիմնական անդրոգեն ստերոիդներից մեկն է: Տեստոստերոնի սեկրեցիան կարգավորվում է լյուտեինացնող հորմոնի (LH) կողմից և խթանում է առաջնային և երկրորդային սեռական հատկանիշների զարգացումը, սպերմատոգենեզը, կմախքային մկանների աճը և էրիթրոպոեզը:Կանանց մոտ տեստոստերոնը հիմնականում սինթեզվում է ձվարանների և մակերիկամների կողմից: Այն կարգավորում է ոսկրային և կմախքային մկանների զանգվածը և ֆունկցիան:Շրջանառվող տեստոստերոնի մեծ մասը (97-98%) կապված է սպիտակուցների հետ: Այն սպեցիֆիկ կապված է սեռական հորմոն կապող գլոբուլինի (SHBG) հետ, ոչ սպեցիֆիկ ` ալբումինի հետ:Տղամարդկանց մոտ տեստոստերոնի արտադրության նվազումը պայմանավորված է ամորձիների ֆունկցիոնալ անբավարարությամբ (հիպոգոնադիզմ)։ Տեստոստերոնի արտադրությունը նվազում է տարիքի հետ: Որոշ դեղամիջոցներ, քիմիաթերապիան, հիպոթալամուս-հիպոֆիզ առանցքի խանգարումները ևս կարող են բերել տեստոստերոնի քանակի իջացմանը։Տեստոստերոնի արտադրության ավելացում կարող է դիտվել անդրոգեն արտազատող ուռուցքների, բնածին մակերիկամային հիպերպլազիայի դեպքում, պոլիկիստոզ ձվարանների համախտանիշով (PCOS) կամ իդիոպաթիկ հիպերանդրոգենեմիայով կանանց մոտ:Հազվադեպ դեպքերում, տեստոստերոնի բարձր մակարդակ հանդիպում է երիկամային հիվանդության վերջնական փուլում գտնվող կանանցից մոտ։Տեստոստերոնի բարձր մակարդակ կարող է լինել նաև SHBG-ի բարձրացման հետևանք՝ հիպերթիրեոզի, լյարդի հիվանդության ժամանակ կամ էստրոգենային ազդեցություն ունեցող դեղամիջոցների (հորմոնալ հակաբեղմնավորիչներ) օգտագործման պատճառով:Թեստոստերոնը արյան մեջ շրջանառվում է երեք ձևով` ընդհանուր, ազատ և կենսամատչելի: Ազատ տեստոստերոնը սեռական հորմոն կապող գլոբուլինի և ալբումինի հետ չկապված տեստոստերոնն է: Ալբումինի հետ կապված և ազատ ձևերի ընդհանուր քանակը կոչվում է «կենսամատչելի տեստոստերոն»։ Ընդհանուր տեստոստերոնը տեստոստերոնի երեք ձևերի գումարն է։Տղամարդկանց մոտ ցածր տեստոստերոնի ախտանիշներն են՝1.Սեռական ցանկության նվազում2.Էրեկտիլ դիսֆունկցիա3.Սպերմատոզոիդների ցածր քանակ, պտղաբերության խնդիրներ4.Հոգնածություն5.Մկանային զանգվածի նվազում6.Մարմնի ճարպի ավելացում, քաշի ավելացում7.Մարմնի կամ դեմքի մազերի կորուստ8.Ամորձիների փոքրացում9.Կրծքագեղձերի մեծացում (գինեկոմաստիա)10.Ոսկրայի զանգվածի կորուստ (օստեոպորոզ)11.Ուժեղ քրտնարտադրություն12.Քնի խնդիրներ13.Տրամադրության փոփոխություններ, դեպրեսիա, դյուրագրգռվածություն, անհանգստություն14.Կենտրոնանալու դժվարություն, վատ հիշողություն, «ուղեղի մշուշ»Տղամարդկանց մոտ բարձր տեստոստերոնի ախտանիշներն են`1.Ակնե և յուղոտ մաշկ2.Մարմնի և դեմքի մազերի ավելացում3.Տրամադրության փոփոխություններ. գրգռվածություն, ագրեսիա, տրամադրության տատանումներ, անհանգստություն և երբեմն դեպրեսիա։4.Բարձր սեռական ցանկություն5.Մկանային զանգվածի ավելացում6.Գլխացավեր7.Քնի խանգարումներ8.Արյան բարձր ճնշում (հիպերտոնիա)9.Ոտքերի և ոտնաթաթերի այտուցվածություն և քաշի ավելացում10.Շագանակագեղձի մեծացում (շագանակագեղձի բարորակ հիպերպլազիա)11.Սպերմատոզոիդների ցածր քանակ և անպտղություն12.Կաթվածի և թոքային թրոմբոէմբոլիայի առաջացման ռիսկի բարձրացումԿանանց մոտ բարձր տեստոստերոնի ախտանիշներն են`1.Մարմնի և դեմքի ավելորդ մազածածկույթ (հիրսուտիզմ)2.Գլխի մազերի նոսրացում3.Ակնե4.Յուղոտ մաշկ5.Ձայնի խորացում6.Անկանոն դաշտանային ցիկլ7.Մկանային զանգվածի ավելացում8.Կլիտորի մեծացում9.Կրծքերի փոքրացում10.Տրամադրության փոփոխություններ11.Ձվարանների կիստաներՏեստոստերոնի մակարդակի կանոնավոր ստուգումը օգնում է ժամանակին հայտնաբերել հորմոնալ խանգարումները և սկսել անհրաժեշտ բուժումը։ Հրավիում ենք ձեզ հանձնել անալիզը Դալիմեդ բժշկական կենտրոնի լաբորատորիայում՝ որտեղ աշխատում են փորձառու մասնագետներ՝ ապահովելով որակյալ սպասարկում:

Ջրազրկումը տեղի է ունենում, երբ ձեր մարմինը կորցնում է ավելի շատ հեղուկ, քան ընդունում է, ինչը խաթարում է նրա պատշաճ գործունեությունը։ Այն կարող է առաջանալ շոգ օրերին, երբ դուք շատ եք քրտնում, կամ եթե ունեք տենդ, փսխում կամ լուծ։ Այն կարող է նաև առաջանալ բավարար ջուր չխմելու պատճառով , կամ եթե ընդունում եք դեղամիջոցներ, որոնք մեծացնում են միզարտադրությունը։ Երբ ձեր մարմինը բավարար ջրով ապահովված չէ, դուք ծարավ եք զգում․ սա հեղուկի անբավարարության մարմնի ազդանշանն է։ Դուք պետք է ջուր խմեք, հենց որ ծարավ եք զգում։ Թեթև ջրազրկումը հաճախ վերանում է հեղուկի ընդունումից հետո, բայց այն միշտ չէ, որ ակնհայտ է։ Այն կարող է աննկատ անցնել տարեց մարդու մոտ, ով մոռանում է խմել, կամ երեխայի մոտ, ով չի կարող արտահայտել։ Ի՞նչ դեր ունի ջուրը ձեր մարմնի համար։ Ձեր մարմինը մոտ 78 տոկոսով կազմված է ջրից։ Ձեր ուղեղը և սիրտը մոտ 73% ջուր են, մկանները և երիկամները՝ 79%, մաշկը՝ 64%, թոքերը՝ 83%, իսկ ոսկորները՝ 31%։ Ջուրը օգնում է՝ •Մարսողությանը •Հոդերին •Թքարտադրությանը •Նյութափոխանակությանը•Փոխադրել թթվածինը ամբողջ մարմնով •Պաշտպանել ոսկորները •Կարգավորել մարմնի ջերմաստիճանը •Պաշտպանել ուղեղը, ողնուղեղը և պտուղը հղիության ընթացքում Ջուրը հատկապես կարևոր է տաք եղանակին։ Ֆիզիկական վարժությունների ժամանակ մկանները տաքանում են։ Մարմինը հովանում է քրտնարտադրության միջոցով։ Բայց քրտնարտադրությունը նաև իջեցնում է հեղուկի մակարդակը, ինչը կարող է խաթարել մարմնի բնականոն գործառույթները։ Ի՞նչ ախտանիշներ ունի ջրազրկումը։ Եթե կարծում եք, որ դուք կամ ձեր երեխան ջրազրկված եք, անհապաղ դիմեք բժշկական օգնության։ Երեխաների մոտ նշաններն են՝ •Չոր շուրթեր և լեզու •Լացի ժամանակ արցունքների բացակայություն •Վեցից պակաս թաց տակդիր օրական (նորածինների մոտ), կամ ոչ մի տակդիր ութ ժամվա ընթացքում (փոքրիկների մոտ) •Խորացած փափուկ կետ երեխայի գլխի վրա •Ներսընկած աչքեր •Չոր, կնճռոտ մաշկ •Արագ և խորը շնչառություն •Սառը և բծավոր ձեռքեր ու ոտքեր Ինչպիսի՞ն է ջրազրկման կանխատեսումը։ Թեթև ջրազրկումը սովորաբար բուժվում է հեղուկի ընդունմամբ։ Միջին կամ ծանր դեպքերում կարող է պահանջվել հոսպիտալացում և ներերակային հեղուկներ։ Եթե այն չբուժվի, կարող են առաջանալ լուրջ բարդություններ՝ էլեկտրոլիտների անհավասարակշռություն, օրգանների անբավարարություն կամ մահ։ Հնարավո՞ր է կանխել ջրազրկումը։ Այո։ Հետևեք ձեր հեղուկների ընդունմանը և պարբերաբար ջուր խմեք, այդ թվում՝ սննդի հետ։ Խուսափեք շաքարով ըմպելիքներից, ալկոհոլից և կոֆեինից։ Որքա՞ն ջուր պետք է խմեմ։ Ջրի պահանջը կախված է ձեր տարիքից, քաշից, ֆիզիկական ակտիվության մակարդակից, առողջական վիճակից, հագուստից և կլիմայից։ Որոշ հիվանդություններ ունեցող մարդիկ, ինչպիսիք են շաքարախտը կամ սրտային հիվանդությունները, պետք է առավել զգուշությամբ մոտենան ջրի ընդունմանը։ Չնայած այն կարծիքը, որ օրական ութ բաժակ ջուր պետք է խմել, համարվում է ընդհանրացված կանոն, ավելի լավ է խորհրդակցել բժշկի հետ՝ ձեր անհատական կարիքները ճշգրտելու համար։

Իմունային համակարգը բարդ և հզոր պաշտպանական ցանց է, որը բաղկացած է օրգաններից, արյան սպիտակ բջիջներից, սպիտակուցներից և քիմիական նյութերից։ Այն աշխատում է՝ ձեր մարմինը պաշտպանելու վնասակար միկրոբներից և ներքին սպառնալիքներից։ Բացի պաշտպանելուց, այն օգնում է նաև վերականգնել օրգանիզմը վարակներից և վնասվածքներից հետո։ Ի՞նչ է անում իմունային համակարգը։ Իմունային համակարգը պաշտպանում է ձեզ. •Վնասակար մանրէներից •Վիրուսներից •Վարակ առաջացնող սնկերից •Մակաբույծներից •Աննորմալ բջիջներից, ինչպիսին է քաղցկեղը Ինչպե՞ս է գործում իմունային համակարգը։ Երբ այն գործում է ճիշտ, իմունային համակարգը տարբերում է ձեր բջիջները օտարներից։ Այն ակտիվանում է՝ ոչնչացնելու համար միկրոբները, իսկ հետո դադարեցնում է պայքարը, երբ վտանգը անցնում է։ Այն նաև <<հիշում է>> անցյալի վարակները՝ ստեղծելով հակամարմիններ, որոնք օգնում են պայքարել նմանատիպ վտանգների դեմ ապագայում։ Սակայն երբեմն համակարգը կարող է խափանվել։ Թույլ իմունային համակարգ Որոշ մարդիկ ծնվում են թույլ իմունային համակարգով, սակայն առավել հաճախ այն թուլանում է կյանքի ընթացքում՝ պայմանավորված քրոնիկական հիվանդություններով՝ օրինակ՝ շաքարային դիաբետով կամ քաղցկեղով։ Այս դեպքում օրգանիզմը դժվարությամբ է պայքարում վարակների դեմ։ Գերակտիվ իմունային համակարգ Երբեմն իմունային համակարգը կարող է չափազանց ուժգին արձագանքել՝ հարձակվելով նույնիսկ սեփական առողջ բջիջների վրա։ Այն կարող է հանգեցնել աուտոիմունային հիվանդություններ կամ ալերգիկ ռեակցիաների: Երբեմն այն շարունակում է պայքարել նույնիսկ սպառնալիքի վերացումից հետո։ Իմունային համակարգի խանգարումների ախտանիշներ:Խանգարումների ախտանշանները տարբեր են, սակայն ամենատարածվածներն են՝ •Մշտական հոգնածություն •Ջերմություն՝ առանց պատճառի •Հանկարծակի քաշի կորուստ •Գիշերային քրտնարտադրություն •Անբացատրելի մաշկային ցան կամ քոր •Մկանների կամ հոդերի ցավ •Մատների կամ ոտքերի մատների ծակծկոց կամ թմրություն •Ուղեղի մշուշոտություն կամ կենտրոնանալու դժվարություն •Մազերի նոսրացում կամ կորուստ •Մեծացած ավշային հանգույցներ Ինչպիսի՞ հետազոտություններ են ստուգում իմունային համակարգը։ Բժիշկները հաճախ նշանակում են արյան անալիզներ՝ իմունային համակարգի վիճակը գնահատելու համար։ Դրանք կարող են ներառել՝ •Հակամարմինների ստուգում •Արյան ընդհանուր վերլուծություն •Կոմպլեմենտի թեստեր (օրինակ՝ C3 սպիտակուցի մակարդակ) Ինչպե՞ս կարելի է բնական ճանապարհով բարձրացնել իմունային համակարգը։ Իմունային համակարգը բարդ կառուցվածք ունի, ուստի չկան մեկ ընդհանուր լուծում։ Առողջ սնունդը, բավարար քունը, ակտիվ ապրելակերպը և սթրեսի կառավարումը կարող են նպաստել իմունային ուժեղացմանը։ Սակայն լավագույն տարբերակը մասնագետի հետ խորհրդակցելն է։ Եթե ունեք որևէ մտահոգություն՝ դիմեք մասնագետին։ Ձեր իմունային համակարգի հետ կապված հարցերի դեպքում դիմեք Դալիմեդ բժշկական կենտրոնի մասնագետներին։ Մեր բժիշկները կառաջարկեն անհատական հետազոտություններ ու բուժման ծրագիր՝ օգնելով վերականգնել ձեր առողջությունն ու բարեկեցությունը։

Մարդու քնի քանակը կախված է մի քանի գործոններից, մասնավորապես՝ տարիքից։ Չնայած անհատական կարիքները կարող են տարբեր լինել, ընդհանուր առաջարկությունները հետևյալն են. նորածինները (4-12 ամսական) պետք է օրական քնեն 12-16 ժամ, ներառյալ ցերեկային քունը. փոքրիկները (1-2 տարեկան)՝ 11-14 ժամ. երեխաները (3-5 տարեկան)՝ 10-13 ժամ։ 6-12 տարեկան երեխաները՝ 9-12 ժամ, դեռահասները (13-18 տարեկան)՝ 8-10 ժամ, իսկ մեծահասակները պետք է ամեն գիշեր քնեն առնվազն 7 ժամ։ Տարիքից բացի, այլ գործոններ նույնպես կարող են ազդել քնի տևողության վրա։ Օրինակ՝ Քնի որակը. Խոսքը միայն քնի ժամերի մասին չէ, այլ նաև որակի մասին։ Եթե ձեր քունը պարբերաբար ընդհատվում է, դուք զրկվում եք խորը քնի վերականգնողական առավելություններից։ Վատ քունը կարող է ձեզ թուլության զգացողություն պատճառել նույնիսկ լիարժեք գիշերային քնից հետո, քանի որ ձեր մարմինը չի ստանում անհրաժեշտ լիարժեք վերականգնումը։ Նախկինում քնի պակաս. Երբ դուք քնի պակաս ունեք, ձեր մարմինը ավելի շատ քնի կարիք ունի՝ վերականգնելու համար։ Սա նման է երկար ժամանակ չլիցքավորված հեռախոսի լիցքավորմանը. մեկ լրացուցիչ գիշերվա քունը կարող է բավարար չլինել ձեր էներգիայի մակարդակը լիովին վերականգնելու համար։ Հղիություն. Հղիությունը հաճախ հորմոնալ փոփոխություններ և ֆիզիկական անհարմարություն է առաջացնում, որոնք կարող են խանգարել քնի որակին։ Հղի կանայք կարող են հաճախակի արթնանալ անհարմարության կամ հաճախամիզության պատճառով, ինչը դժվարացնում է անխափան քունը։ Ծերացում. Տարիքի հետ քնի ռեժիմը հակված է փոխվել։ Մինչդեռ մեծահասակները սովորաբար նույն քանակությամբ քնի կարիք ունեն, ինչ երիտասարդները, նրանց քունը հակված է ավելի մակերեսային լինել, և նրանք ավելի երկար ժամանակ են պահանջում քնելու համար։ Մեծահասակները ավելի հաճախ են արթնանում գիշերվա ընթացքում, ինչը խաթարում է նրանց ընդհանուր քնի ցիկլը։ Ուսումնասիրությունները ցույց են տալիս, որ տարիքի հետ խորը քնի՝ վերականգնողական քնի փուլի քանակը նվազում է, ինչը կարող է ազդել հիշողության և ընդհանուր ինքնազգացողության վրա։ Երեխաների համար. Երեխաների համար խորհուրդ տրվող քնի կանոնավոր քանակը կարևոր է առողջության համար: Բավարար քունը բարելավում է կենտրոնացումը, վարքագիծը, ուսուցումը, հիշողությունը, հուզական կարգավորումը, ինչպես նաև մտավոր և ֆիզիկական առողջությունը: Իրականում, լավ քնող երեխաները հաճախ ավելի ներգրավված են դպրոցում և ավելի լավ սոցիալական փոխազդեցություններ ունեն իրենց հասակակիցների հետ: Մեծահասակների համար. Գիշերը յոթ ժամից պակաս քունը ժամանակի ընթացքում կարող է լուրջ առողջական հետևանքներ ունենալ: Մեծահասակների մոտ քրոնիկ քնի պակասը կապված է քաշի ավելացման, ճարպակալման, շաքարախտի, բարձր արյան ճնշման, սրտի հիվանդությունների, ինսուլտի և նույնիսկ դեպրեսիայի հետ: Իրականում, հետազոտությունները ցույց են տալիս, որ ընդամենը մեկ գիշերվա վատ քունը կարող է թուլացնել ձեր իմունային համակարգը և մեծացնել հիվանդության ռիսկը: Եթե անհանգստանում եք ձեր կամ ձեր երեխայի քնի քանակի համար, միշտ լավ միտք է դիմել ձեր բժշկին: Նա կարող է օգնել ձեզ բացահայտել քնի ցանկացած խնդիր և առաջարկել ձեր քունը բարելավելու եղանակներ:

Սուր աղիքային վարակները պատկանում են ինֆեկցիոն հիվանդությունների այն խմբին, որոնք առաջանում են հիմնականում վիրուսների կամ բակտերիաների ներթափանցմամբ։ Դրանց ամենատարածված կլինիկական նշանը փորլուծությունն է կամ դիարեան։ Բակտերիալ ծագմամբ վարակները, հատկապես ամռան ամիսներին, շատ ավելի հաճախ են գրանցվում։ Սուր աղիքային վարակներն առավել վտանգավոր են փոքր տարիքի երեխաների, ինչպես նաև տարեցների համար՝ նրանց խոցելի իմունային համակարգի պատճառով։ Դիարեան երեխաների հիվանդացության, մահացության և թերսնուցման հիմնական պատճառներից մեկն է։ Վիճակագրության համաձայն, աշխարհում ամեն օր գրանցվում է ավելի քան 11 միլիոն աղիքային վարակ, որոնց հետևանքով տարեկան մահանում են շուրջ 1.5 միլիոն երեխա։ Սուր դիարեան բնութագրվում է օրվա ընթացքում առնվազն երեք կամ ավելի ջրիկ կղանքներով, և դրա տևողությունը չի գերազանցում 14 օրը։ Հատկանշական է, որ որքան փոքր է երեխայի տարիքը, այնքան բարդ և վտանգավոր ընթացք կարող է ունենալ հիվանդությունը։ Ինչպե՞ս է տարածվում վարակը:Ինֆեկցիայի տարածման առկա են մի քանի եղանակներ՝ •անորակ սնունդ օգտագործելը՝ հատկապես հում կամ վարակված մթերքներ, •ճանապարհորդությունների ընթացքում վարակված ջուր կամ սնունդ օգտագործելը, •կենդանիների հետ անմիջական շփումը, •լողավազաններից օգտվելը, •ծովում լողալը՝ առանց անհրաժեշտ հիգիենիկ ապահովման, •բարձր աղտոտվածության ջրի օգտագործումը կամ մաքուր խմելու ջրի բացակայությունը։ Այս բոլոր գործոնները նպաստում են մանրէների, վիրուսների և մակաբույծների արագ տարածմանը։ Դիարեայի հիմնական ախտանիշներն են՝ •հաճախացած և ջրիկ կղանք, •փսխում կամ սրտխառնոց, •որովայնի շրջանում սեղմող կամ սուր ցավեր, •բարձր ջերմություն, •գլխացավ կամ գլխապտույտ։ Ծնողները պետք է ուշադիր հետևեն նաև կղանքի տեսքին՝ գույնին, խտությանը, հաճախականությանը և արյան կամ լորձի առկայությանը։ Փոքր տարիքի երեխաների մոտ դիարեան կարող է հանգեցնել լուրջ բարդությունների՝ առաջին հերթին՝ ջրազրկման։ Ինչո՞վ է վտանգավոր ջրազրկումը:Ջրազրկումը (դեհիդրատացիան) օրգանիզմի վիճակ է, երբ հեղուկի կորուստը գերազանցում է դրա լրացման կարողությունը։ Երեխաները, հատկապես մինչև 5 տարեկանները, շատ ավելի արագ են ջրազրկվում՝ համեմատած մեծահասակների հետ։ Դրա պատճառն այն է, որ մանկական օրգանիզմում ջրի պարունակությունը շատ բարձր է՝ մոտ 75–80%, և փոքրիկները հաճախ չեն կարողանում արտահայտել ծարավի զգացողությունը։ Ջրազրկման նախանշաններն են՝ •հաճախակի լուծ, •բազմակի փսխում, •ծարավի մշտական զգացողություն, •մաշկի չորություն, •շնչառության արագացում կամ հևոց, •մեզի քանակի նվազում կամ տակդիրների չոր մնալը, •երեխայի ընդհանուր անտարբերություն կամ վարքագծային փոփոխություններ։ Ջրազրկումն ունի տարբեր աստիճաններ՝ թեթև, միջին և ծանր։ Եթե չբուժվի ժամանակին, կարող է հանգեցնել ցնցման, օրգանների աշխատանքի խանգարման և նույնիսկ մահվան։ Ինչպե՞ս պաշտպանել երեխային Ջրազրկման կանխման լավագույն միջոցը՝ հեղուկների ժամանակին ներմուծումն է։ Առաջին հերթին՝ կարևոր է շարունակել կրծքով կերակրումը, իսկ մեծ տարիքի երեխաների համար՝ չդադարեցնել սնուցումը։ Անհրաժեշտ է կիրառել բերանային ռեհիդրացիոն լուծույթներ՝ ջրի, աղերի և գլյուկոզայի համադրությամբ։ Բացի այդ, կարևոր է հետևել խիստ հիգիենիկ կանոններին՝ ձեռքերը լվանալ սնունդ պատրաստելուց առաջ և զուգարանից հետո, ինչպես նաև օգտագործել միայն անվտանգ ջուր։ Ռոտավիրուսով պայմանավորված դիարեան կանխելու համար մի շարք երկրներում գործում է իմունիզացիայի պետական ծրագիր։ Պատվաստումները զգալիորեն նվազեցնում են ծանր դեպքերի թիվը, և ցանկալի է, որ ծնողները չխուսափեն ռոտավիրուսային պատվաստումից։ Եթե նկատում եք ձեր երեխայի մոտ դիարեային բնորոշ նշաններ, մի զբաղվեք ինքնաբուժմամբ։ Վստահեք մասնագետներին՝ մանկաբույժներին, որոնք կհետևեն երեխայի վիճակին, կանցկացնեն անհրաժեշտ ախտորոշումներ և կհստակեցնեն բուժման պլանը։ Շնորհիվ ժամանակին ցուցաբերված օգնության՝ կարելի է խուսափել հնարավոր բարդություններից և ապահովել երեխայի արագ ապաքինումը։

Տզի խայթոցները տեղի են ունենում, երբ տիզը կպչում է ձեր մաշկին՝ արյունով սնվելու համար։ Դուք կարող է նույնիսկ չնկատել խայթոցը, եթե չտեսնեք, որ տիզը դեռ կպած է։ Չնայած խայթոցն ինքնին հաճախ անցավ է, այն կարող է վտանգավոր վարակներ փոխանցել։ Ի՞նչ են տիզները։ Տիզերը փոքրիկ, անթև մակաբույծներ են, որոնցից մի քանիսը կակաչի սերմի չափ են։ Հանդիպում են անտառապատ կամ խոտածածկ տարածքներում, դրանք կպչում են մարդկանց կամ կենդանիներին և սնվում ժամերով կամ օրերով։ Նրանք գլուխները խրում են մաշկի մեջ, և սնվելիս նրանց մարմինները այտուցվում են։ Ինչո՞ւ են տիզի խայթոցները վտանգավոր։ Չնայած տիզի յուրաքանչյուր խայթոց հիվանդության չի հանգեցնում, տիզները կարող են մանրէներ, վիրուսներ և բակտերիաներ փոխանցել ձեր արյան մեջ սնվելու ընթացքում։ Որո՞նք են տզերի միջոցով փոխանցվող հիվանդությունները: Տզերը կարող են տարածել մի շարք լուրջ հիվանդություններ, այդ թվում՝ •Լայմի հիվանդություն (ամենատարածվածը ԱՄՆ-ում) •Անապլազմոզ •Բաբեզիոզ •Էրլիխիոզ •Տզերի կաթված •Ալֆա-գալ համախտանիշ (կարմիր մսի նկատմամբ ալերգիա) •Տուլարեմիա •Պովասանի վիրուս •Տզերի միջոցով փոխանցվող էնցեֆալիտ և այլն:Որո՞նք են տզերի միջոցով փոխանցվող հիվանդության ախտանիշները։ Ընդհանուր նշաններն են՝ •Ջերմություն կամ տենդ •Մկանային ցավեր •Հոգնածություն •Գլխացավ •Ցան (կարմիր/մանուշակագույն բծեր) •Սրտխառնոց, փսխում •Լիմֆատիկ հանգույցների այտուցվածություն •Կարմիր մսի նկատմամբ ալերգիա Եթե եղել եք տզերի տարածված տարածքներում և ախտանիշներ եք նկատել, տեղեկացրեք ձեր բժշկին, նույնիսկ եթե տիզ չեք տեսել։ Ի՞նչ անել, եթե նկատեք, որ տիզը կծում է ձեզ։ 1.Մաքրեք տարածքը սպիրտով կամ օճառաջրով։ 2.Օգտագործեք բարակ ծայրով պինցետ՝ տիզը մաշկին մոտ բռնելու և նրբորեն քաշելու համար։ Խուսափեք մարմնին սեղմելուց։ 3.Լուսանկարեք կամ պահեք տիզը փակ տարայի մեջ՝ նույնականացման համար։ 4.Կրկին մանրակրկիտ լվացեք տարածքը։ 5.Կապ հաստատեք բժշկի հետ, հատկապես, եթե ախտանիշներ եք նկատում կամ վստահ չեք, թե որքան ժամանակ է տիզը կպած եղել։ Ե՞րբ պետք է դիմել բժշկական օգնության։ Կապվեք ձեր բժշկի հետ, եթե՝ •Տիզը ժամերով կպած է եղել կամ այտուցված է թվում •Ցան կամ գրիպանման ախտանիշներ եք ունենում •Խայթոցը դառնում է ցավոտ, այտուցված կամ բշտիկներով լի Ինչպե՞ս նվազեցնել տզի խայթոցների ռիսկը: •Խուսափեք բարձր խոտերից և անտառներից. Զբոսաշրջության ժամանակ մնացեք մաքրված արահետների կենտրոնով։ •Օգտագործեք տզի դեմ պայքարող միջոցներ: •Ծածկեք ձեր մաշկը. •Ստուգեք ինքներդ ձեզ տզերի առկայության համար. ուշադիր նայեք տարածված թաքստոցներին՝ ինչպիսիք են գլխամաշկը, թևատակերը և ծնկների ետևը։ Խնդրեք ինչ-որ մեկին օգնել ստուգել դժվար տեսանելի տարածքները։ •Ստուգեք ձեր ընտանի կենդանիներին. Տզերը կարող են մտնել ձեր տուն ընտանի կենդանիների միջոցով։ Պարբերաբար ստուգեք նրանց դրսում անցկացրած ժամանակից հետո և հարցրեք ձեր անասնաբույժին կանխարգելիչ բուժման մասին։ •Պլանավորեք ճանապարհորդությունը. Որոշ վայրեր այցելելուց առաջ կարող է խորհուրդ տրվել ստանալ տզերի միջոցով առաջացող էնցեֆալիտի դեմ պատվաստանյութ։

Լեղապարկի պոլիպները աննորմալ հյուսվածքային գոյացություններ են, որոնք դուրս են գալիս լեղապարկի ներքին լորձաթաղանթից։ Այս գոյացությունները տարբերվում են տեսակով և կազմով։ Չնայած դրանց մեծ մասը ոչ քաղցկեղային են, որոշները կարող են կապված լինել լեղապարկի այլ հիվանդությունների կամ, հազվադեպ դեպքերում, քաղցկեղի հետ։Որո՞նք են լեղապարկի պոլիպների տարբեր տեսակները։ •Պսևդոպոլիպներ (խոլեստերինային պոլիպներ). Սրանք առաջանում են խոլեստերինի կուտակումից (խոլեստերոզ) և բարորակ են։ •Բորբոքային պոլիպներ. Առաջանում են լեղապարկի քրոնիկ բորբոքման պատճառով, օրինակ՝ խոլեցիստիտի դեպքում։ •Ադենոմիոմատոզ. Լեղապարկի լորձաթաղանթի բարորակ գերաճ, որը կարող է պատի ներսում առաջացնել փոքր կիստաներ։ •Ադենոմաներ. Բարորակ ուռուցքներ, որոնք կազմված են լեղածորանների բջիջներին նման բջիջներից։ Սրանք ունեն քաղցկեղային դառնալու փոքր (0.5%) հավանականություն։ •Չարորակ պոլիպներ. Սրանք քաղցկեղային են, ամենից հաճախ՝ ադենոկարցինոմա։ Լեղապարկի պոլիպի ախտանիշներն ու պատճառները։ Լեղապարկի պոլիպները հաճախ որևէ ախտանշան չեն առաջացնում և հայտնաբերվում են պատահաբար՝ ուլտրաձայնային հետազոտության ընթացքում: Այնուամենայնիվ, որոշ դեպքերում պոլիպները կարող են խցանել լեղու հոսքը, ինչը հանգեցնում է լեղապարկի (խոլեցիստիտ), լեղուղիների (խոլանգիտ) կամ ենթաստամոքսային գեղձի (պանկրեատիտ) բորբոքման: Նման բորբոքման հնարավոր ախտանիշներն են՝ •Որովայնի ցավ •Ջերմություն •Սրտխառնոց և փսխում •Մաշկի կամ աչքերի դեղնացում (դեղնուկ) Որոշ դեպքերում այս ախտանիշները կարող են նաև վկայել լեղապարկի քաղցկեղի մասին:Որո՞նք են լեղապարկի պոլիպների ռիսկի գործոնները: Դուք կարող եք ավելի բարձր ռիսկի խմբում լինել, եթե ունեք՝ •Լեղաքարեր •Խոլեցիստիտ •Խոլանգիտ •Հեպատիտ B •Ընտանեկան ադենոմատոզ պոլիպոզ •Պեյտց-Եգերսի համախտանիշ •Բարձր խոլեստերին •50 տարեկանից բարձր տարիք Ախտորոշում և մոնիթորինգ Ցավոք, հնարավոր չէ որոշել՝ պոլիպը քաղցկեղային է, թե ոչ, առանց լեղապարկը վիրահատական ճանապարհով հեռացնելու, քանի որ պոլիպները հնարավոր չէ հեռացնել առանձին։ Հետևաբար, բժիշկները վիրահատության որոշում կայացնելուց առաջ գնահատում են ձեր ախտանիշները և ռիսկի գործոնները: Կարո՞ղ են լեղապարկի պոլիպները ինքնուրույն անհետանալ: Ոչ, լեղապարկի պոլիպները բնականաբար չեն անհետանում: Իրականում, դրանք ժամանակի ընթացքում հակված են մեծանալու չափսերով և քանակով: Վիրահատությունը դրանք հեռացնելու միակ միջոցն է: Եթե Ձեզ մոտ ախտորոշվել է լեղապարկի պոլիպ, կարևոր է շարունակել հետազոտությունները գաստրոէնտերոլոգի մոտ։ Վաղ փուլում գնահատումը կարող է օգնել վերահսկել ռիսկերն ու խուսափել բարդություններից։ Դուք կարող եք գտնել փորձառու գաստրոէնտերոլոգներ Դալիմեդ բժշկական կենտրոնում, որտեղ ժամանակին տրամադրվող խնամքը վճռորոշ դեր ունի։

Ի՞նչ է գրիպը և ինչպե՞ս է այն ազդում ձեզ վրա։ Գրիպը տարածված շնչառական հիվանդություն է, որն առաջանում է գրիպի վիրուսից։ Այն սովորաբար առաջացնում է այնպիսի ախտանիշներ, ինչպիսիք են ջերմությունը, մարմնի ցավ և գլխացավը, հազը, քթի խցանումը կամ քթի հոսքը։ Մինչ շատ մարդիկ ապաքինվում են տանը, առողջական խնդիրներ ունեցողները կամ հղիները կարող են բախվել լուրջ բարդությունների։ Գրիպը կանխելու ամենաարդյունավետ միջոցը ամեն տարի պատվաստվելն է։ Ի՞նչ տարբերություն կա գրիպի և մրսածության միջև։ Չնայած գրիպը և սովորական մրսածությունը որոշ նման ախտանիշներ ունեն, ինչպիսիք են հազը և քթի հոսքը, կան կարևոր տարբերություններ։ Մրսածության ախտանիշները սովորաբար մեղմ են և զարգանում են աստիճանաբար, մինչդեռ գրիպի ախտանիշները հակված են հանկարծակի ի հայտ գալ և ավելի ինտենսիվ են։ Մեկ այլ կարևոր տարբերությունն այն է, որ դրանք առաջանում են տարբեր վիրուսներից, ուստի նույն հիվանդությունը չեն։ Ինչպե՞ս կարող ենք իմանալ գրիպ է, թե COVID-19։ Քանի որ գրիպը և COVID-19-ը հաճախ ախտանիշներով նման են, միակ հուսալի միջոցը իմանալու համար, թե որ վիրուսը ունեք, թեստ հանձնելն է: Երկու վիրուսներն էլ կարող են լուրջ հիվանդություն առաջացնել և հեշտությամբ տարածվել, բայց դրանք պատկանում են տարբեր վիրուսային ընտանիքների և պահանջում են տարբեր բուժումներ: Ահա թե ինչու է կարևոր պատշաճ թեստավորումը կատարել ցանկացած դեղորայք կամ բուժում սկսելուց առաջ։ Որո՞նք են գրիպի տարածված ախտանիշները։ Գրիպի ախտանիշները հակված են արագ ի հայտ գալ և կարող են տարբեր լինել: Ընդհանուր նշաններն են՝ •Ջերմություն •Տենդ •Մկանային ցավեր •Հազ •Գլխացավ •Կոկորդի ցավ •Հոսող կամ խցանված քիթ •Հոգնածություն կամ թուլության զգացում •Լուծ կամ փսխում (սովորաբար երեխաների մոտ) Կարևոր է նշել, որ ոչ բոլորն են ունենում բոլոր ախտանիշները, բայց բնորոշ է միաժամանակ մի քանիսի առկայությունը։ Գրիպը վարակի՞չ է, և ինչպե՞ս է այն տարածվում։ Այո, գրիպը հեշտությամբ տարածվում է: Վիրուսը տարածվում է կաթիլների միջոցով, որոնք դուրս են գալիս, երբ մարդը հազում, փռշտում կամ խոսում է: Այս կաթիլները կարող են ընկնել ուրիշի բերանը կամ քիթը, կամ ներշնչվել անմիջապես թոքերի մեջ: Գրիպը կարող է տարածվել նաև դիպչելով՝ օրինակ՝ ձեռքսեղմումով կամ աղտոտված մակերեսներին դիպչելով։ Ինչպե՞ս կարող եք կառավարել գրիպի ախտանիշները տանը։ Մարդկանց մեծ մասը կարող է բուժել գրիպի ախտանիշները տանը՝ առանց դեղորայքային բուժման: Կարևոր է բավարար հանգստանալ և չմնալ ջրազրկված՝ խմելով հեղուկներ, ինչպիսիք են ջուրը կամ արգանակները: Ջերմացնող կոմպրեսները կամ տաք լոգանքները կարող են օգնել հանգստացնել մկանների ցավը: Ջերմությունը և ցավերը կառավարելու համար կարող եք ընդունել ցավազրկողներ և ջերմիջեցնողներ: Քթի խցանումը վերացնող միջոցները կարող են օգնել թեթևացնել շնչառությունը, մինչդեռ հազի դեմ դեղամիջոցները կարող են նվազեցնել հազը: Այնուամենայնիվ, կարևոր է խորհրդակցել ձեր բժշկի հետ՝ նախքան որևէ դեղամիջոց օգտագործելը կամ համադրելը։ Եթե ախտանիշները վատթարանում են, կամ մի քանի օրվա ընթացքում չեն անցնում, շատ կարևոր է ժամանակին դիմել թերապևտի՝ բարդություններից խուսափելու համար։ Մասնագիտական խնամքի և խորհրդատվության համար այցելեք Դալիմեդ բժշկական կենտրոն, որտեղ փորձառու մասնագետները կօգնեն ձեզ ապահով և արագ ապաքինվել։