Վիտիլիգոն մաշկի երկարատև վիճակ է, երբ գունատ կամ սպիտակ բծերն աստիճանաբար հայտնվում են մարմնի տարբեր մասերում։ Այս բծերը գոյանում են, երբ իմունային համակարգը սխալմամբ հարձակվում և ոչնչացնում է մելանոցիտները՝ այն բջիջները, որոնք պատասխանատու են մելանինի արտադրության համար՝ պիգմենտը, որը ձեր մաշկին գույն է տալիս։ Երբ սա տեղի է ունենում մազերով պատված հատվածներում, մազերը նույնպես կարող են դառնալ սպիտակ կամ արծաթագույն։
Վիտիլիգոն կարող է առաջանալ ցանկացած մարդու մոտ՝ անկախ տարիքից, սեռից կամ էթնիկ պատկանելությունից, թեև այն ավելի նկատելի է մուգ մաշկ ունեցող մարդկանց մոտ։ Մարդկանց մեծամասնությունը առաջին նշանները՝ փոքր բաց գույնի բծեր կամ մակուլներ, նկատում է մինչև 30 տարեկանը։ Որոշ աուտոիմունային վիճակներ կարող են մեծացնել վիտիլիգոյի զարգացման ռիսկը, ինչպիսիք են՝
•Ադիսոնի հիվանդություն
•Սակավարյունություն
•Տիպ 1 շաքարային դիաբետ
•Գայլախտ
•Պսորիազ
•Ռևմատոիդ արթրիտ
•Թիրոիդ հիվանդություններ
Որո՞նք են Վիտիլիգոյի ախտանիշները:
Վիտիլիգոն սովորաբար սկսվում է որպես գունատ բիծ, որն աստիճանաբար կարող է ամբողջությամբ սպիտակել։ Երբեմն բծի կենտրոնը սպիտակ է լինում՝ շրջապատված ավելի բաց երանգի եզրագծով։ Եթե արյան անոթները տեսանելի են տակից, ապա հատվածը կարող է վարդագույն երևալ։ Ամենատարածված ախտահարված հատվածներն են՝
•Բերանի և աչքերի շուրջը
•Մատներ և դաստակներ
•Անութափոսեր և աճուկային շրջան
•Սեռական օրգաններ
•Բերանի խոռոչի ներսում
•Գլխամաշկը կամ մազի ֆոլիկուլներ ունեցող ցանկացած տեղ
Բծերի եզրերը կարող են լինել հարթ կամ անհարթ, և որոշ դեպքերում դրանք կարող են կարմիր, բորբոքված կամ շագանակագույն երանգ ունենալ (հայտնի է որպես հիպերպիգմենտացիա)։ Չնայած բծերը սովորաբես չեն առաջացնում որևէ անհարմարություն կամ չորություն, դրանք երբեմն կարող են քոր առաջացնել։ Մաշկի ախտահարման աստիճանը տարբեր մարդկանց մոտ տարբեր է։ Ոմանց մոտ զարգանում են ընդամենը մի քանի փոքր բծեր, իսկ մյուսների մոտ՝ ավելի մեծ բծեր, որոնք ժամանակի ընթացքում կարող են միաձուլվել։
Մի քանի գործոններ կարող են առաջացնել կամ սրել վիտիլիգոն, այդ թվում՝
•Բարձր սթրեսային իրադարձություններ, ինչպիսիք են ծննդաբերությունը
•Մաշկի տրավմա, ինչպիսիք են կտրվածքները կամ ուժեղ արևայրուքը (հայտնի է որպես Կյոբների երևույթ)
•Հորմոնալ փոփոխություններ, ինչպիսիք են դեռահասության շրջանում տեղի ունեցողները
•Լյարդի կամ երիկամների հետ կապված խնդիրներ
•Որոշ քիմիական նյութերի ազդեցություն
Կարևոր է նշել, որ վիտիլիգոն վարակիչ չէ և չի կարող փոխանցվել մարդուց մարդուն։
Ինչպե՞ս է բուժվում վիտիլիգոն։
Վիտիլիգոն կոսմետիկ վիճակ է և չի վնասում ձեր ֆիզիկական առողջությանը։ Այնուամենայնիվ, եթե այն ազդում է ձեր հուզական բարեկեցության կամ ինքնագնահատականի վրա, առկա են տարբերակներ ձեր մաշկի գույնը հավասարեցնելու համար՝ կա՛մ պիգմենտը վերականգնելով (վերապիգմենտացիա), կա՛մ մնացած պիգմենտը հեռացնելով (դեպիգմենտացիա)։ Բուժման տարբերակները ներառում են՝
•Դեղորայք
•Լույսային (ֆոտոթերապիա) բուժում
•Դեպիգմենտացիոն թերապիաներ
•Վիրահատական միջամտություններ
•Հոգեբանական խորհրդատվություն
Ի՞նչ կարող եմ ակնկալել, եթե ունեմ վիտիլիգո։