Կարմրախտ

Սեռական ճանապարհով փոխանցվող ինֆեկցիաները (ՍՃՓԻ) այն հիվանդությունների խումբն են, որոնք հիմնականում փոխանցվում են սեռական շփման միջոցով։ Դրանք համարվում են հանրային առողջության կարևոր խնդիր, քանի որ լայն տարածում ունեն և հաճախ ընթանում են աննկատ։ Շատ դեպքերում վարակված մարդը երկար ժամանակ չի իմանում իր հիվանդության մասին, ինչի հետևանքով կարող է չգիտակցված վարակել զուգընկերոջը։ ՍՃՓԻ-ների մեծ մասը բուժելի է, սակայն չբուժվելու դեպքում դրանք կարող են բերել լուրջ բարդությունների՝ ներառյալ անպտղություն, հղիության բարդություններ և համակարգային հիվանդություններ։Ամենատարածված ՍՃՓԻ-ներըԱյսօր հայտնի է ավելի քան 30 մանրէ, վիրուս և մակաբույծ, որոնք կարող են փոխանցվել սեռական ճանապարհով։ Ամենատարածվածներն են․• Խլամիդիա – տարածված բակտերիալ վարակ, որը հաճախ ընթանում է անախտանիշ, սակայն untreated դեպքում կարող է բերել անպտղության։• Գոնորեա – բակտերիալ վարակ, որն ազդում է միզասեռական համակարգի վրա և կարող է վնասել նաև հոդերը և աչքերը։• Սիֆիլիս – քրոնիկ վարակ, որն ունի մի քանի փուլ և առանց բուժման կարող է վնասել նյարդային համակարգը, սիրտ-անոթային համակարգը և ներքին օրգանները։• Մարդու պապիլոմավիրուս (HPV) – վիրուսային վարակ, որը տարածված է ողջ աշխարհում։ Որոշ ենթատեսակներ առաջացնում են սեռական մաշկային գանգրատներ (պապիլոմաներ), իսկ մյուսները կապված են քաղցկեղի՝ հատկապես արգանդի պարանոցի քաղցկեղի զարգացման հետ։• Հերպես – վիրուսային վարակ, որն առաջացնում է ցավոտ բշտիկներ և խոցեր սեռական օրգանների շրջանում։• ՄԻԱՎ / ՁԻԱՀ – մարդկային իմունային անբավարարության վիրուսը, որը վնասում է իմունային համակարգը։ Առանց բուժման այն առաջացնում է ՁԻԱՀ (ձեռքբերովի իմունային անբավարարություն), որն ուղեկցվում է կյանքի համար վտանգավոր վարակներով ու ուռուցքներով։Հնարավոր ախտանիշներՍՃՓԻ-ները կարող են ունենալ տարբեր դրսևորումներ, սակայն ամենատարածված ախտանիշներն են․• Արտաքին սեռական օրգաններից ախտաբանական արտադրություն,• Ցավ կամ այրոց միզարձակման ժամանակ,• Սեռական օրգանների քոր, խոցեր կամ բշտիկներ,• Ստորորովայնային ցավեր։Միևնույն ժամանակ պետք է հիշել, որ շատ վարակներ ընթանում են առանց որևէ նշանի։ Սա նշանակում է, որ մարդը կարող է առողջ տեսք ունենալ, սակայն իրականում լինել վարակակիր և փոխանցել հիվանդությունը ուրիշներին։Ինչպիսի բարդություններ կարող են առաջանալՉբուժված ՍՃՓԻ-ները կարող են բերել լուրջ առողջական խնդիրների․• կանանց մոտ՝ անպտղություն, արտարգանդային հղիություն, արգանդի պարանոցի քաղցկեղ,• տղամարդկանց մոտ՝ սպերմատոգենեզի խանգարումներ և անպտղություն,• երկուսի մոտ էլ՝ քրոնիկ ցավեր, հոդերի բորբոքումներ, նյարդային համակարգի խանգարումներ։ՄԻԱՎ վարակը առանձնահատուկ է, քանի որ այն առանց բուժման աստիճանաբար քայքայում է իմունային համակարգը՝ դարձնելով օրգանիզմը խոցելի ցանկացած վարակների նկատմամբ։Ինչպես պաշտպանվելՍՃՓԻ-ներից պաշտպանվելու ամենաարդյունավետ միջոցը կանխարգելումն է։• Պահպանակի օգտագործում․ այն նվազեցնում է վարակների փոխանցման ռիսկը։• Մեկ վստահելի զուգընկեր․ նվազեցնում է վարակվելու հավանականությունը։• Պարբերական բժշկական հետազոտություններ․ հատկապես անհրաժեշտ են, եթե կան մի քանի զուգընկերներ կամ նոր հարաբերություն է սկսվում։• Պատվաստումներ․ այսօր հասանելի է HPV-ի դեմ պատվաստում, որը պաշտպանում է վիրուսի ամենավտանգավոր ենթատեսակներից և կանխում է արգանդի պարանոցի քաղցկեղի զարգացումը։ԵզրակացությունՍՃՓԻ-ները լայն տարածում ունեցող, սակայն կանխարգելելի և բուժելի հիվանդություններ են։ Կարևոր է տեղեկացված լինել դրանց մասին, հետևել անձնական հիգիենային և պաշտպանված սեռական կյանք վարել։ Ժամանակին դիմելով բժշկի և անցնելով համապատասխան հետազոտություններ՝ հնարավոր է ոչ միայն կանխել վարակների տարածումը, այլև պաշտպանել սեփական և զուգընկերոջ առողջությունը։

Կոպերի հիգիենան ուղղված է կոպերի և թարթիչների առողջության վերականգնմանը և պահպանմանը, կոպերի մաշկի առաձգականության բարձրացմանը և կնճիռների վերացմանը։ Կոպերը արտաքին միջավայրի ագրեսիվ ազդեցություններից (հատկապես խոշոր քաղաքների բնակիչների համար), վարակներից և մակաբույծներից պաշտպանելը բլեֆարիտի և աչքի չորության կանխարգելման ու բուժման հիմքն է։ Ճիշտ հիգիենան նպաստում է գեղձերի նորմալ աշխատանքին, վերականգնում է նյութափոխանակությունը մաշկում և ապահովում արցունքի լիարժեք թաղանթի ձևավորումը։ Կոպերի և թարթիչների հիգիենան ներառում է ամենօրյա պարզ սովորություններ՝ փոշու, աչքի բնական արտազատումների, դիմահարդարման մնացորդների և այլ միկրոմասնիկների հեռացում, որոնք օրվա ընթացքում կուտակվում են աչքերի շուրջ։ Պետք է հիշել, որ կոպերի էպիդերմիսի շերտը մարդու մարմնի ամենաբարակ մաշկն է, հետևաբար այն պահանջում է նուրբ խնամք։ Առավոտյան և երեկոյան ջրով լվացվելը օգտակար է, բայց բավարար չէ կոպերի հիվանդությունների կանխարգելման համար։ Ի՞նչ է լինում, եթե անտեսում եք հիգիենան Շատերը թերագնահատում են կոպերի խնամքի կարևորությունը։ Կոպերի եզրին աղտոտվածության և յուղային արտազատումների կուտակումը նպաստում է բակտերիաների բազմացմանը։ Անբավարար մաքրումը կարող է հանգեցնել բլեֆարիտի և կոնյուկտիվիտի։ Մեյբոմյան գեղձերի դիսֆունկցիա (ՄԳԴ) Աչքի հիվանդությունների ամենատարածված պատճառներից մեկն է մեյբոմյան գեղձերի դիսֆունկցիան։ Այս մանր ճարպային գեղձերը գտնվում են կոպերի եզրին՝ այն հատվածում, որտեղ կոպերը շփվում են փակ վիճակում։ Դրանք արտազատում են յուղոտ նյութ, որը ծածկում է աչքի մակերեսը և կանխում արցունքի գոլորշիացումը։ Մեյբոմյան գեղձերի դիսֆունկցիան աչքի չորության համախտանիշի հիմնական պատճառն է և հանդիպում է քաղաքային բնակչության մոտ 70%-ի մոտ։ Այն ուղեկցում է բլեֆարիտի բոլոր ձևերին։ Ռիսկի գործոններն են․ կոնտակտային ոսպնյակների և ակնոցների կրումը, դիմահարդարումը, փոշոտ պայմաններում աշխատանքը, համակարգչի առջև երկարատև աշխատանքը։ ՄԳԴ-ի կանխարգելում․ Կոպերի հիգիենա ՄԳԴ-ի բուժման և կանխարգելման հիմնական մեթոդը կոպերի հիգիենան է, որը լայնորեն կիրառվում է ակնաբուժական պրակտիկայում։ Հիմնական սկզբունքը միանգամյա օգտագործման ստերիլ խոնավ անձեռոցիկների կիրառումն է՝ բնական հանգստացնող բաղադրիչներով, ինչպես նաև տաք կոմպրեսներ։ Ինչպե՞ս ընտրել որակյալ անձեռոցիկներ Կարևոր է ուշադրություն դարձնել արտադրողին։ «Մ.Կ. Ասեպտիկա» ՍՊԸ-ն ավելի քան 23 տարի ներկայացված է ռուսական շուկայում։ «Ասեպտիկա» ապրանքանիշի տակ արտադրվող բժշկական, կոսմետիկ և հիգիենիկ արտադրանքը լայնորեն կիրառվում է առողջապահական հաստատություններում։ Ընկերությունն ունի ժամանակակից արտադրական համալիր և լաբորատորիա՝ հումքի և պատրաստի արտադրանքի որակի վերահսկման համար։ 2021 թվականին «Մ.Կ. Ասեպտիկան» ներկայացրեց նորույթ՝ ODOSASEPTICA ստերիլ խոնավ անձեռոցիկները կոպերի և թարթիչների ամենօրյա խնամքի համար։ Դրանք մաքրում են աչքերը արտազատումներից, կեղտից և միկրոմասնիկներից, ինչպես նաև արդյունավետորեն կանխում են ՄԳԴ-ն։ Արտադրանքը մշակվել է Հելմհոլցի անվան Աչքի հիվանդությունների գիտահետազոտական կենտրոնի աջակցությամբ՝ ՌԴ արդյունաբերության և առևտրի նախարարության պատվերով։ Այն բազմիցս ցուցադրվել է մասնագիտական միջոցառումներում և արժանացել է բժիշկների ու ակնաբուժական կլինիկաների բարձր գնահատականներին։ ODOSASEPTICA-ի առավելությունները • Փափուկ ոչ հյուսված գործվածք։ • Բաղադրությունը հարմարեցված է արցունքի pH-ին։ • Չեն պարունակում բուրավետիչներ, կոնսերվանտներ և ներկանյութեր։ • Չեն առաջացնում ալերգիա և լվացում չեն պահանջում։ • Պարունակում են կանաչ թեյի, երիցուկի և մեխակի էքստրակտներ, որոնք հանգստացնում են կոպերի մաշկը, նվազեցնում այտուցը և խոնավեցնում։ ODOSASEPTICA-ն կարող է կիրառվել թե՛ կանխարգելման, թե՛ տարբեր տեսակի բլեֆարիտների համալիր բուժման ընթացքում։ Ինչպե՞ս օգտագործել ODOSASEPTICA-ն Կոպերի և թարթիչների հիգիենիկ մաքրումը խորհուրդ է տրվում իրականացնել ամեն օր։ Փաթեթի կոմպակտ չափսը թույլ է տալիս անձեռոցիկներն օգտագործել ցանկացած վայրում և ցանկացած պահի։ Օգտագործման քայլեր․ 1. Լվացեք ձեռքերը օճառով և տաք ջրով կամ մշակեք հակասեպտիկով։ 2. Բացեք փաթեթը և փռեք անձեռոցիկը։ 3. Աչքը փակ պահելով՝ զգուշորեն դրեք անձեռոցիկը կոպերի և թարթիչների հիմքի վրա։ 4. Մեղմ շրջանաձև շարժումներով մերսեք կոպերը։ 5. Յուրաքանչյուր աչքի համար օգտագործեք առանձին անձեռոցիկ։ Տաք կոմպրեսի ձևով․ Տաքացրեք անձեռոցիկը տաք ջրի բաժակի մեջ 2–3 րոպե, բացեք փաթեթը և դրեք այն փակ կոպերի վրա 1–2 րոպե։ Սա բարելավում է մեյբոմյան գեղձերի ծորանների դրենաժը, կանխում արտազատման լճացումը, խթանում արյան շրջանառությունը և նվազեցնում բորբոքման ռիսկը։

Ենթաստամոքսային գեղձը փոքր, բայց չափազանց կարևոր օրգան է, որը պատասխանատու է մարսողության և ինսուլինի արտադրության համար։ Երբ այն բորբոքվում է, զարգանում է պանկրեատիտը՝ հիվանդություն, որն առանց բուժման կարող է բերել լուրջ բարդությունների։ Սուր պանկրեատիտ Սուր պանկրեատիտը սկսվում է հանկարծակի և սովորաբար ուղեկցվում է շատ ուժեղ ցավով որովայնում։ Հաճախ այն կապված է ալկոհոլի կամ չափազանց ճարպոտ սննդի օգտագործման հետ։ Ախտանշանները• սուր և անտանելի ցավ որովայնում, • սրտխառնոց և փսխում, • բարձր ջերմություն, • ընդհանուր թուլություն։ Սա վտանգավոր վիճակ է, որը պահանջում է անհապաղ բժշկական միջամտություն։ Երբեմն անհրաժեշտ է հիվանդանոցային բուժում։ Հիվանդությունը կարող է մեկ անգամ արտահայտվել և անցնել բուժման արդյունքում, սակայն որոշ դեպքերում այն կրկնվում է և վերածվում քրոնիկի։ Բուժում Սուր պանկրեատիտի դեպքում հիվանդին սովորաբար անհրաժեշտ է հիվանդանոցային  խնամնք։ • Առաջին 1–2 օրերը սնունդ չի թույլատրվում՝ գեղձին «հանգիստ» տալու համար։ Հեղուկներն ու սննդարար նյութերը մատակարարվում են երակային։ • Օգտագործվում են ցավազրկողներ, հակաբորբոքային և երբեմն հակաբիոտիկ դեղամիջոցներ։ • Նշանակվում է ինֆուզիոն թերապիա (շիճուկներ, էլեկտրոլիտներ) օրգանիզմի հավասարակշռությունը պահպանելու համար։ • Սննդակարգը սկսվում է հեղուկներից, այնուհետև աստիճանաբար ավելացվում են դիետիկ կերակուրներ։ • Ծանր դեպքերում կարող է պահանջվել վիրահատություն։ Քրոնիկ պանկրեատիտ Քրոնիկ ձևը երկարատև հիվանդություն է, որը զարգանում է տարիների ընթացքում։ Հիմնական պատճառներն են՝ • երկարատև ալկոհոլի օգտագործում, • սննդակարգի խախտումներ, • հաճախակի կրկնվող սուր պանկրեատիտ։ ՀատկանիշներըԵնթաստամոքսային գեղձը աստիճանաբար վնասվում է։ Ախտանշաններն են՝ • մշտական կամ պարբերաբար կրկնվող որովայնային ցավեր, • փքվածություն, • մարսողական խանգարումներ, դիարեա, • չբացատրվող նիհարում։ Ժամանակի ընթացքում կարող է զարգանալ շաքարային դիաբետ, քանի որ գեղձը դադարում է բավարար քանակով ինսուլին արտադրել։ Բուժում Քրոնիկ պանկրեատիտը պահանջում է երկարաժամկետ վերահսկողություն։ • Սննդակարգը խիստ կարևոր է. պետք է բացառել ալկոհոլը, յուղոտ, տապակած և կծու ուտելիքները։ Սնունդը խորհուրդ է տրվում ընդունել փոքր չափաբաժիններով, բայց հաճախ։ • Օգտագործվում են ֆերմենտային պատրաստուկներ մարսողությունը հեշտացնելու համար։ • Ցավազրկողներ՝ ցավերի ժամանակ։ • Եթե զարգանում է շաքարային դիաբետ, նշանակվում է ինսուլին կամ շաքարը կարգավորող այլ դեղեր։ Մի մոռացեք, որ վաղ ախտորոշումն ու բուժումը կանխարգելում են հիվանդության սրացումը և զարգացումը։ Դիմեք Դալիմեդ բժշկական կենտրոն՝ ստանալու ճիշտ ախտորոշում և համապատասխան բուժում։

Ռոզացեան մաշկի քրոնիկական, բորբոքային բնույթի հիվանդություն է, որը հիմնականում ախտահարում է դեմքի կենտրոնական հատվածը։ Այն բնորոշվում է մշտական կարմրությամբ, թարախաբշտիկների և հանգույցիկների առաջացմամբ, ինչպես նաև մաշկի գերգրգռվածությամբ։ Հիվանդությունն առավել հաճախ հանդիպում է բաց մաշկ ունեցող մարդկանց մոտ և ավելի տարածված է կանանց շրջանում, սակայն տղամարդկանց մոտ հիվանդությունը կարող է ընթանալ ավելի ծանր։ Պատճառները և առաջացման մեխանիզմը Ռոզացեայի հստակ պատճառը դեռևս ամբողջությամբ պարզված չէ։ Ենթադրվում է, որ հիվանդության զարգացման գործում դեր ունեն մի քանի գործոններ․ • Անոթային դիսֆունկցիա․ դեմքի մակերեսային անոթները հեշտությամբ լայնանում են, ինչի հետևանքով առաջանում է կարմրություն։ • Իմունային համակարգի գերզգայունություն․ մաշկը չափազանց ուժեղ է արձագանքում արտաքին գրգռիչներին։ • Միկրոօրգանիզմներ․ Demodex folliculorum տիզը և որոշ մանրէներ կարող են նպաստել բորբոքային ռեակցիայի առաջացմանը։ • Ժառանգական նախատրամադրվածություն․ որոշ ընտանիքներում հիվանդությունը հանդիպում է ավելի հաճախ։ Հիմնական կլինիկական ձևերը Ռոզացեան դրսևորվում է տարբեր ձևերով․ 1. Էրիթեմատո-տելանգիեկտատիկ ձև – բնորոշվում է դեմքի մշտական կարմրությամբ և մանր անոթների ցանցով։ 2. Պապուլո-պուստուլյոզ ձև – դեմքի վրա ի հայտ են գալիս թարախաբշտիկներ և հանգույցիկներ, որոնք հաճախ շփոթվում են ակնեի հետ։ 3. Ֆիմատոզ ձև – մաշկը կոպտանում է, առավել հաճախ քթի շրջանում, առաջացնելով ռինոֆիմա։ Սրող գործոնները Ռոզացեայի ընթացքը բնորոշվում է սրացումների և մեղմացման փուլերով։ Սրացումները հաճախ առաջանում են հետևյալ գործոններից․ • Արևի ճառագայթներ • Տաք կամ շատ սառը եղանակ • Սթրես • Ալկոհոլային խմիչքներ • Կծու սնունդ, տաք ըմպելիքներ • Կոսմետիկ միջոցների գրգռիչ բաղադրիչներ Ախտորոշումը Ռոզացեայի ախտորոշումը իրականացվում է հիմնականում կլինիկական պատկերի հիման վրա։ Բուժման սկզբունքները Ռոզացեայի բուժումն անհատական է և կախված է հիվանդության ձևից ու ծանրությունից։ • Տեղային բուժում․ մետրոնիդազոլի, ազելաինաթթվի, իվերմեկտինի կրեմներ կամ գելեր։ • Համակարգային բուժում․ դոքսիցիկլին կամ այլ տետրացիկլինային հակաբիոտիկներ երկարատև կուրսով։ • Լազերային թերապիա․ օգտակար է անոթային ցանցի և կարմրության նվազեցման համար։ • Վիրահատական միջամտություն․ ծանր ռինոֆիմայի դեպքում կարող է կիրառվել վիրաբուժական շտկում։ Խնամք և կանխարգելում Բացի բժշկական բուժումից, մեծ կարևորություն ունի մաշկի ճիշտ խնամքը․ • Օգտագործել նուրբ, օճառ չպարունակող լվացվելու միջոցներ • Կիրառել արևապաշտպան SPF 50 + • Խուսափել սրող գործոններից • Խոնավացնել մաշկը ոչ գրգռիչ միջոցներով Եզրակացություն Ռոզացեան քրոնիկական, բայց վերահսկելի հիվանդություն է։ Թեև ամբողջական բուժում չկա, ժամանակին ախտորոշումն ու ճիշտ բուժումը թույլ են տալիս զգալիորեն նվազեցնել ախտանշանները և բարելավել կյանքի որակը։ Հիվանդներին խորհուրդ է տրվում պարբերաբար այցելել մաշկաբանի և հետևել խնամքի կանոններին։