Վերարտադրողական համակարգի հիվանդություններ

Վերարտադրողական համակարգի օրգանների առողջությունը մեծապես կախված է ինչպես ներքին, այնպես էլ արտաքին գործոններից։ Այս համակարգի գործունեության խանգարումները կարող են ազդել ոչ միայն կնոջ կամ տղամարդու ընդհանուր առողջության, այլև նրանց սերունդ ունենալու ունակության վրա։

Արտաքին գործոններ

Արտաքին վնասակար ազդեցությունների շարքին են պատկանում․

• սեռական կյանքի վաղ սկիզբը,

• անկանոն կամ ոչ անվտանգ սեռական կյանքը,

• սեռավարակները և այլ վարակիչ հիվանդություններ,

• հոգեբանական լարվածությունն ու սթրեսները,

• սեռական օրգանների մեխանիկական վնասվածքները,

• անբավարար կամ ոչ ճիշտ հիգիենան,

• դեղորայքի ոչ ճիշտ կամ երկարատև օգտագործումը (հատկապես հակաբիոտիկներ, հորմոնալ դեղամիջոցներ և հակաբեղմնավորիչներ):

Ներքին գործոններ

Ներքին պատճառներից կարելի է առանձնացնել․

• օրգանիզմում առկա բորբոքային հիվանդությունները,

• հորմոնալ հավասարակշռության խանգարումները,

• էնդոկրին համակարգի հիվանդությունները,

• արհեստական ընդհատված հղիությունները (աբորտներ), վիժումները,

• սեռական օրգանների կառուցվածքային անոմալիաները, ուռուցքները և ժառանգական գործոնները։

Հիվանդությունների հիմնական խմբեր

Վերարտադրողական համակարգի ախտաբանությունները պայմանականորեն բաժանվում են մի քանի խմբի․

Հորմոնալ հիվանդություններ

– առաջանում են հորմոնների անհավասարակշռության, ներքին սեկրեցիայի գեղձերի գործունեության խանգարումների հետևանքով։ Դրանք կարող են դրսևորվել ձվարանների պոլիկիստոզ համախտանիշով, դաշտանային պարբերաշրջանի խանգարումներով և այլ դրսևորումներով։

Բորբոքային հիվանդություններ

– ներառում են կոլպիտ, ցերվիցիտ, էնդոմետրիտ, ադնեքսիտ, մաստիտ և այլ հիվանդություններ։ Դրանք կարող են պայմանավորված լինել ինչպես յուրահատուկ մանրէներով (խլամիդիա, գոնոկոկ, տրիխոմոնադ, վիրուսներ), այնպես էլ ոչ յուրահատուկ հարուցիչներով (աղիքային ցուպիկ, ստաֆիլոկոկ, ստրեպտոկոկ և այլն):

Հիպերպլաստիկ հիվանդություններ

– կրծքագեղձերի, արգանդի և ձվարանների ուռուցքներ, արգանդի լորձաթաղանթի հիպերպլազիա, պոլիպներ և քաղցկեղային ախտաբանություններ։

Այլ հիվանդություններ

– էնդոմետրիոզ, արգանդի պարանոցի հիվանդություններ (էկտոպիա, դիսպլազիա և այլն), ինչպես նաև սեռական օրգանների տարատեսակ կառուցվածքային անոմալիաներ։

Ախտանշաններ

Վերարտադրողական համակարգի խնդիրները կարող են դրսևորվել տարբեր ձևերով․

• ցավ ստորին որովայնում և գոտկատեղում,

• արտասովոր արտադրություն սեռական ուղիներից,

• քոր և այրոց արտաքին սեռական օրգանների շրջանում,

• մարմնի ջերմաստիճանի բարձրացում,

• ընդհանուր թուլություն,

• դաշտանային պարբերաշրջանի շեղումներ (անկանոնություն, տևողության փոփոխություն, առատություն),

• անպտղություն կամ դժվարություն հղիանալու հարցում,

• ցավոտ սեռական հարաբերություն,

• մաշկային խնդիրներ (յուղոտ մաշկ, պզուկներ, մազակալում, մազաթափություն, պիգմենտացիա):

Ախտորոշում և բուժում

Այս ախտահարումների դեպքում անհրաժեշտ է դիմել գինեկոլոգի։ Ախտորոշումը կատարվում է համալիր հետազոտությունների միջոցով՝ ընդհանուր և գինեկոլոգիական զննում, ուլտրաձայնային հետազոտություն, արյան և կենսաբանական նյութերի անալիզներ, կոլպոսկոպիա, ռենտգեն, ՀՇ, ՄՌՇ, դենսիտոմետրիա և այլն։

Բուժման եղանակները ընտրվում են ըստ ախտորոշման և ներառում են․

• դեղորայքային թերապիա (հակաբիոտիկներ, հորմոնալ դեղամիջոցներ, վիտամիններ, միկրոէլեմենտներ, հատուկ սննդակարգ, ֆիզիոթերապիա),

• վիրաբուժական միջամտություն,

• համակցված բուժում։