Ահազանգել է պետք, երբ հազի հետ միասին առկա է՝
• հաճախացած կամ դժվարացած շնչառություն,
• ցիանոտիկ (կապտավուն) շուրթեր,
• միջկողային տարածությունների ներքաշումներ,
• ցավ կրծքավանդակում,
• թուլություն,
• ջերմության կայուն պահպանում
• ախտանշանների վատթարացում/ետ վերադարձ օրեր անց։
Ռիսկի գործոնների շարքին է դասվում նաև երեխայի տարիքը (մինչև 3 ամսական հասակ):
Հազի դեմ կիրառվող միջոցները պիտի նշանակվեն տարիքին համապատասխան, լինեն ապացուցահեն և մանկաբույժի ցուցմամբ։
Ժամանակակից հետազոտությունները փաստում են մեղրի կարևորագույն օգտակարության մասին, ընդհուպ` որպես հազի բուժման միջոց։ Սակայն կարևոր է հիշել՝ մեղրը թույլատրելի է սկսած 1 տարեկան հասակից, այլապես բարձր է բոտուլիզմով վարակման ռիսկը։
Կարևոր է ծնողներին հորդորել պահպանել զգոնություն՝ հետևելով մի շարք պարզ խորհուրդների.
1. Մի՛ փորձեք ինքնուրույն բուժել երեխայի հազը։ Հակահազային դեղամիջոցներ տալուց առաջ անպայման խորհրդակցեք մանկաբույժի հետ՝ քննարկելով դեղամիջոցի տարիքային սահմանափակումներն ու կողմնակի ազդեցությունները։
2. Ստեղծե՛ք մաքուր և խոնավ միջավայր։ Օգտագործեք օդը խոնավեցնող սարքեր և մի' մոռացեք տան մշտական օդափոխման մասին։
4. Հոգացե՛ք հեղուկների բավարար ընդունումը։ Ջուրն օգնում է մաքրել օրգանիզմը և մեղմել հազը։ Հեղուկների բավարար օգտագործումը կարևոր է բոլոր տեսակի շնչառական վարակների դեպքում։
5. Սննդարար և դյուրամարս սնուցումը կարևոր է։ Չի կարելի ստիպել երեխային ուտել։ Շարունակեք առաջարկել թեթև, վիտամիններով հարուստ սնունդ՝ մրգեր, բանջարեղեն, ապուրներ։
6. Հետևե՛ք քնի ռեժիմին։ Կարևոր է ապահովել երեխայի լիարժեք հանգիստը։
8. Մի՛ մոռացեք հիգիենայի կանոնների պահպանման մասին։ Խրախուսեք հաճախակի ձեռքերի լվացումը, սովորեցրեք փռշտալ ու հազալ արմունկը ծածկելու եղանակով։
9. Մի՛ խուսափեք հարցեր տալ ձեր մանկաբույժին։ Վստահությունը բժշկի նկատմամբ ավելին քան կարևոր է։
Ամփոփելով՝ փորձեք մտապահել մի քանի կարևոր կետ հազի մասին.
❌Առաջին իսկ հազային դրվագի դեպքում պետք չէ շտապել կատարելու կրծքավանդակի ռենտգեն հետազոտություն. դեպքերի մեծամասնությունում պատճառը՝ վերին շնչուղիների վիրուսային վարակներն են։❌Ծխախոտի ծուխն ավելի է դրդում և սրացնում հազի վիճակը. արգելել ծխախոտի օգտագործումը տանը։
❌Վիրուսային վարակի արդյունքում զարգացած հազը անիմաստ է բուժել հակաբիոտիկներով։ Նմանատիպ հազն անցնում է ինքնուրույն՝ պահանջելով միայն առատ հեղուկների կիրառում։
❌Հակահազային դեղամիջոցներն արգելվում է կիրառել մինչև 6 տարեկան հասակը։ Ի դեպ՝ վերջին հետազոտությունների համաձայն, դրանք կարող են բավականին լուրջ վնաս հասցնել փոքրիկներին։
❌6 տարեկանից բարձր երեխաների պարագայում հազի դեմ կիրառվող դեղամիջոցները պետք է նշանակել զգուշությամբ և միայն մանկաբույժի ցուցումով։
Եզրակացություն.
հազը կարևորագույն պաշտպանական ռեֆլեքս է և կարող է երկար պահպանվել, օրինակ՝ ուղեկցող ախտանշանների անհետացումից հետո 1-3 շաբաթ, կարևոր է մշտապես զննվել և մնալ մանկաբույժի դինամիկ հսկողության ներքո։